(บทความจากคู่มือต่อติดราชการศาลยุติธรรม ฉบับประชาชน)
คดีแพ่ง คือ คดีที่มีการโต้แย้งสิทธิ์หรือมีความจำเป็นต้องใช้สิทธิ์ทางศาล คดีที่มีการโต้แย้งสิทธิ์เช่น
การฟ้องให้ผู้กู้ชำระเงินตามสัญญากู้หรือการฟ้องให้ผู้ทำละเมิดชดใช้ค่าเสียหายเป็นต้น
ซึ่งจะเห็นได้ว่าวัตถุประสงค์ของการฟ้องเมื่อให้จำเลยชำระเงิน หรือส่งมอบทรัพย์สิน
มิใช่มุ่งที่จะให้จำเลยต้องถูกลงโทษเช่นจำคุก ดังเช่นคดีอาญา
คดีที่มีความจำเป็นต้องใช้สิทธิ์ทางศาลเป็นเรื่องที่กฎหมายกำหนดให้บุคคลใช้สิทธิ์ทางศาล
เพื่อรับรองและคุ้มครองสิทธิของตนเช่น การร้องขอให้ศาลมีคำสั่งแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดิน
โดยการครอบครองปรปักษ์หากไม่มีผู้คัดค้าน คำร้องนั้นเข้ามาถือว่า เป็นคดีไม่มีข้อพิพาท